Para Biriktirme Yöntemleri: Gelirini Yönetmek

 Kendi gelirimizi yönetirken dikkatli olmamız gerekenler ve bu geliri artırabilmek için uygulayabileceğimiz para biriktirme yöntemleri neler? Haydi gel, bu sorulara beraber yanıt arayalım! 

Bu yazıda neler öğreneceksin?

• İşletme ekonomisiyle ev ekonomisi arasındaki benzerlikleri
• Nasıl bütçe hazırlandığını
• Ek gelirlerin nasıl yönetildiğini

🏡 Para Biriktirme Yöntemleri ve Ev Ekonomisi

Bireysel yatırıma yeni adım atıyorsak veya bu konuda daha başarılı davranmak istiyorsak işimize yarayacak püf noktaları olabilir. Elimizdeki tutarın büyük veya küçük olmasına bakmaksızın bütçe planlaması yapmak ve plana ne kadar sadık kaldığımıza dair kontroller yapmak, yola yeni başlayanlar için en önemli püf noktalarından biri.

Zira kişisel bütçe yönetiminin en zorlu yanları kendi para alışkanlıklarımızın çoğu zaman farkında olmamamız ve geriye bir adım atıp bunları inceleme fırsatı bulamamamızdır. 

‼️ Gelir yönetimi yapılırken sıklıkla yapılan hataları şöyle sıralayabiliriz:

Farkında olmadan gereğinden fazla para harcamak

• Borç üzerine borç eklemek
• Tasarruf yapamamak
• Yatırım vb. finansal kararları uygulamaya koyamamak
• Bütçe planlaması yapamamak

Bu hataların temelinde kişisel alışkanlıklarımız yatıyor. Örneğin, alışverişe fazla para harcamayı seviyor ama bu alışkanlığımıza uygun bir bütçe planlaması yapmıyoruz. Tasarruf edebileceğimiz alanları seçmiyor, acil bir ihtiyaç olduğunda belki de halihazırda borcumuz olmasına rağmen yeniden borca giriyoruz.

Halbuki alışkanlıklarımızı değiştirmesek bile bunlara uygun bir bütçe planlaması yapsak, tasarruf yaparken yatırımlarla geleceğimizi desteklesek, aylık kazancımız ne kadar düşük olursa olsun ilerleme kaydedebiliriz. O halde şimdi kilit noktamız olan “Bütçe nasıl hazırlanır?” sorusuna değinelim.

📊 Bütçe Nasıl Hazırlanır?

Bütçe, her ay sahip olduğumuz gelir ve giderler için kullandığımız kaba bir tabirdir. Bütçe planlaması da aslında gözünde büyüttüğün kadar zor değil. Sadece gelirin ve yaptığın harcamalar konusunda kendine karşı dürüst olman gerekiyor. Hazırladığın bütçe planına sadık kalmak en başlarda zorlayıcı olsa da uzun vadedeki kazancın seni motive edecektir. 

Bütçe hazırlarken ilk adımın gelirlerin ve giderlerin için bir T cetveli oluşturmak olabilir. Bu cetvel muhasebede sıklıkla kullanılır. Ancak senin için önemli olan bu T cetvelinde gelir ve giderlerini net bir şekilde belirtmektir.

👉 Örneğin; aylık maaşını, varsa ek kazançlarını bir tarafa; kira giderini, borçlarını, fatura giderlerini başka bir tarafa yazabilirsin. Bu, gelirine karşılık yaptığın harcamaları daha net görmeni sağlar. Tabloyu yaptıktan sonra aşağıdaki adımları takip ederek basit bir bütçe planlaması yapabilirsin.

• Sosyal yaşantın, market harcamaların, ulaşım, kamu hizmetleri ve kıyafet vb. (kişisel bakım ihtiyaçları) alışverişlerin için aylık bir bütçe belirle.
• Eğer borcun varsa aylık gelirini ve giderlerini göz önünde bulundurarak borcunu yapılandır.
• Borcun yoksa, gelirini artırmak için aylık kazancının %10’unu birikime ayır.
• Bütçe planlaması yaptığın ilk ayın sonunda yeniden gelir-gider analizi yap. Bu sana daha gerçekçi bir yapılandırma için olanak sağlar. Her üç ayda bir veya gelir-gider değişikliği yaşadığın dönemlerde planlamanı gözden geçir.
• Kendine mutlaka bir hedef koy. Bu hedefler ilk aşamalarda büyük olmak zorunda değil. Örneğin gitmek istediğin tatil için ufak bir bütçe hedefi koyabilirsin.

Bir defa bütçe planlaması yaptıktan sonra sırtındaki finansal yük ve bu yükün yarattığı stres azalır. Ay sonu yaklaşırken endişelenmene gerek kalmaz, hayatının her anını güvenle yaşama fırsatı yakalarsın. Basit bir planlamayla ekonomik özgürlüğünü kazanabilir, giderlerinin esiri olmaktan kurtulabilirsin.

💸 Tek Seferlik Gelirler ve Beklenmedik Ek Gelirler Nasıl Yönetilir?

Biz ne kadar plan yapsak da hayatın bazen bizim için daha farklı planları olabiliyor. Bu planlar bazen tatlı olduğu gibi bazen nahoş da olabiliyor. Peki, hayatın değişken akışına finansal anlamda nasıl ayak uyduracağız? Dilersen örnek teşkil etmesi için birkaç farklı senaryoyu beraber değerlendirelim.

🪙 Ek gelirler hayat kurtarır

Sabit gelirlerimizin yanı sıra farklı şekillerde elde edebileceğimiz ek gelirler tabiri caizse hayat kurtarıcı olabilir.  “Nasıl?” dediğini duyar gibiyiz. Şöyle ki günün belki de birkaç saatini ayırarak yapacağın işlerle ek kazanç sağlayabilirsin. Bu kazançla var olan borçlarını yapılandırabilir veya bütçe planında yer alan ‘aylık kazancın %10’unu birikime ayırma’ maddesini ek gelirinle uygulayabilirsin.

Bunlarla beraber belirlediğin hedeflere ulaşmak için de ek gelirini kullanabilirsin. Yeteneklerin, ilgi alanların ya da en iyi bildiğin iş doğrultusunda yapabileceğin birkaç ek iş önerisini de aşağıda sıralıyoruz. Ancak sen pekala daha yaratıcı çözümler de bulabilirsin!

• Web tasarımı
• Patili dostlara bakıcılık 
• Online eğitmenlik
• Editörlük
• Bloggerlık

📈 Tek seferlik veya beklenmedik gelirler

Tek seferlik işlerle ek gelirler elde edebilmen de olası bir senaryo. Tek seferlik gelirin boyutuna göre aylık bütçe planında seni sıkıştıran bütçe kalemlerine harcama yapabilir ya da birikim hesabına yatırarak kazancını artırmayı düşünebilirsin. 

Son senaryomuzda ise beklenmedik gelirlerden bahsetmek istiyoruz. Bu beklenmedik gelirler miras veya prim yoluyla eline geçmiş olabilir. E peki, bu geliri değerlendirmek için en doğru yöntemler neler olabilir? Herkesin ihtiyaçları farklı olabileceğinden bu sorunun da tek doğru yanıtı yok. Çok genel bir senaryoda şunları önerebiliriz:

• Beklenmedik gelir için farklı bir hesap oluşturmak ve ihtiyaç anında kullanmak amacıyla saklamak
• Mevcut borçlar bütçe planlamasıyla kapatılamıyorsa, finansal olarak rahatlamak amacıyla beklenmedik gelirlerle borçları kapatmak
• Güvenilir yatırımlar yaparak beklenmedik geliri uzun vadede kazanca dönüştürmek

Başlıklardan da anlayacağın üzere gelir yönetimi yapmanın püf noktaları: Kendine karşı dürüst olman, gerçekçi bir planlama yapman, krizleri ve fırsatları en doğru şekilde yönetmeye çalışmandır. Söz konusu, ev ekonomisi veya kişisel finans olsa da bir yatırımcı gibi düşünüp o şekilde hareket etmek işini büyük ölçüde kolaylaştıracaktır. 

Bu yazımızda;

• Gelir yönetiminin ne olduğunu ve nasıl uygulandığını
• Bütçe planının nasıl hazırlandığını
• Beklenmedik ve tek seferlik ek gelirlerin nasıl yönetilebileceğini öğrendik.